Reževići to nie tyle miejscowość, co raczej sekret, szept przekazywany między podróżnikami poszukującymi autentycznego piękna i spokoju. To malowniczy, dziki i wciąż nie w pełni odkryty fragment wybrzeża, wciśnięty pomiędzy luksusowy Sveti Stefan a rodzinny Petrovac. Nie znajdziemy tu gwarnych promenad, wielkich hoteli ani życia nocnego. Zamiast tego Reževići oferuje strome klify opadające do turkusowego morza, prastare gaje oliwne, luksusowe wille ukryte w bujnej zieleni oraz dwie perły, które stanowią o wyjątkowości tego miejsca: średniowieczny monastyr, zawieszony na wzgórzu z widokiem na Adriatyk, oraz Drobni Pijesak, plażę tak piękną, że wydaje się być przeniesiona z egzotycznej pocztówki. To najcenniejszy, ukryty skarb tętniącej życiem Riwiery Adriatyckiej.
Odwiedziny w Reževići to podróż do innego wymiaru czarnogórskiego wybrzeża – bardziej surowego, cichego i kontemplacyjnego. To idealna ucieczka od zgiełku, miejsce, gdzie rytm dnia wyznaczają wschody i zachody słońca, a jedyną muzyką jest szum fal i śpiew cykad. Obszar ten, obejmujący kilka małych osad i trudno dostępnych zatok, jest kwintesencją dzikiego piękna, które niegdyś charakteryzowało całą Riwierę Budvańską. Dziś, w dobie intensywnej urbanizacji, miejsca takie jak Reževići są na wagę złota. Przyciągają tych, którzy cenią sobie prywatność, luksus obcowania z naturą i możliwość odnalezienia własnego, zacisznego kawałka raju. Jego surowy, naturalny charakter przywodzi na myśl nieokiełznane piękno półwyspu Luštica, który również oferuje ucieczkę od cywilizacji.
Wędrówka malowniczym "Szlakiem Zdrowia" z Petrovaca, odkrywanie ukrytych plaż, kontemplacja historii w murach wiekowego klasztoru – to esencja doświadczenia, jakie oferuje Reževići. To propozycja dla koneserów, którzy rozumieją, że najpiękniejsze miejsca często wymagają odrobiny wysiłku, by do nich dotrzeć. To zaproszenie do zwolnienia tempa i ponownego odkrycia prostych przyjemności, jakie daje obcowanie z naturą w jej najczystszej, śródziemnomorskiej formie. Reževići to dowód na to, że nawet w sercu najpopularniejszego regionu turystycznego Czarnogóry wciąż można znaleźć miejsca o niezwykłej, niemal nienaruszonej magii.
Sercem i historycznym jądrem tego obszaru jest prawosławny Monastyr Reževići, którego dzieje sięgają głębokiego średniowiecza. Według legendy, pierwsza cerkiew w tym miejscu została zbudowana już w latach 20. XIII wieku przez serbskiego króla Stefana Pierwszego Koronowanego z dynastii Nemaniczów. Tradycja głosi, że król zatrzymał się tu na odpoczynek w cieniu dębu i, urzeczony pięknem miejsca, postanowił ufundować świątynię. Przez wieki monastyr był ważnym ośrodkiem duchowym i kulturalnym dla lokalnego klanu Paštrovići, gromadząc cenne księgi i ikony. Jego strategiczne położenie na wzgórzu, z doskonałym widokiem na morze, czyniło go jednak łatwym celem dla najeźdźców.
Historia Monastyru Reževići to cykliczna opowieść o budowie, niszczeniu i odradzaniu się z ruin, świadcząca o niezwykłym przywiązaniu lokalnej społeczności do tego świętego miejsca.
Monastyr był wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Już w XV wieku został splądrowany przez Turków, a w wiekach późniejszych padał ofiarą piratów i wojsk osmańskich. Mimo to, dzięki determinacji mnichów i wsparciu lokalnej ludności, za każdym razem podnosił się z ruin, co świadczy o jego ogromnym znaczeniu. Największych zniszczeń dokonały wojska Mahmuda Paszy Bushatli w 1785 roku, które spaliły klasztor, niszcząc bezcenne freski i skarbiec. Na początku XIX wieku monastyr został gruntownie odrestaurowany, zyskując swój obecny wygląd z dwiema cerkwiami i charakterystyczną wieżą obronną, która podkreślała jego strategiczne znaczenie. Jego burzliwe dzieje przypominają losy wielu bałkańskich świątyń, które musiały przetrwać wieki wojen i niepokojów, jak choćby monumentalny Monastyr Studenica w Serbii, również wielokrotnie niszczony i odbudowywany.
W XX wieku monastyr ponownie ucierpiał podczas II wojny światowej, a następnie został poważnie uszkodzony w trakcie katastrofalnego trzęsienia ziemi w 1979 roku. Długa i staranna odbudowa pozwoliła przywrócić mu dawny blask. Dziś Monastyr Reževići jest nie tylko czynnym klasztorem prawosławnym, ale także cennym zabytkiem i oazą spokoju, która przyciąga zarówno pielgrzymów, jak i turystów szukających wytchnienia i pięknych widoków. Jest on duchowym sercem regionu, którego historia jest równie dramatyczna i inspirująca co historia słynnego Monastyru Ostrog, wbudowanego w skałę, będącego najważniejszym celem pielgrzymek w Czarnogórze.
Kompleks klasztorny Monastyru Reževići składa się z dwóch cerkwi, cel mnichów oraz wieży obronnej, a wszystko to otoczone jest kamiennym murem. Starsza i mniejsza cerkiew, pod wezwaniem Zaśnięcia Matki Bożej, pochodzi z XIII wieku i zachowała fragmenty średniowiecznych fresków. Większa, pod wezwaniem Świętej Trójcy, została zbudowana w XVIII wieku i to ona dominuje nad całym kompleksem. Architektura monastyru jest prosta i surowa, typowa dla nadmorskich świątyń obronnych, zbudowana z lokalnego kamienia, który idealnie komponuje się z otoczeniem. Z dziedzińca klasztoru roztacza się wspaniały widok na Adriatyk, co czyni to miejsce idealnym do kontemplacji.
Są plaże, które służą do zabawy, i są plaże, które służą do marzeń. Drobni Pijesak należy do tych drugich.
Jednak to, co w największym stopniu definiuje charakter Reževići, to jego naturalne otoczenie. Wybrzeże na tym odcinku jest niezwykle dzikie i malownicze. Strome, porośnięte gęstą makią i lasami piniowymi klify opadają wprost do morza, tworząc niewielkie, trudno dostępne zatoczki. Najsłynniejszą z nich jest plaża Drobni Pijesak. Jej nazwa oznacza "drobny piasek", co idealnie oddaje charakter plaży, pokrytej mieszanką złotego piasku i białych, otoczonych przez morze kamyczków. Woda ma tu niewiarygodnie intensywny, turkusowy kolor, a otaczające ją zielone wzgórza i skaliste klify tworzą scenerię niemal tropikalną. Do plaży prowadzi stroma, wąska droga, a w sezonie można do niej również dopłynąć taksówką wodną z Petrovaca lub Budvy. Mimo rosnącej popularności, wciąż zachowała ona swój nieco dziki i kameralny charakter. Jej uroda może konkurować z najpiękniejszymi plażami Chorwacji, takimi jak te ukryte w zatokach na odległej i tajemniczej wyspie Vis.
Na północ od Drobni Pijesak znajduje się kolejna ciekawa zatoka – Perazića Do, nad którą góruje szkielet nigdy nieukończonego, monumentalnego hotelu z czasów jugosłowiańskich. Ten betonowy kolos, porastany dziś przez roślinność, tworzy surrealistyczny i nieco postapokaliptyczny krajobraz, który jest celem wypraw fotografów i miłośników urbexu. Przez cały ten malowniczy teren prowadzi słynny "Szlak Zdrowia", częściowo wykuta w skale ścieżka piesza łącząca Petrovac z Reževići, która oferuje jedne z najbardziej spektakularnych widoków na całej Riwierze Adriatyckiej. To właśnie ta harmonijna mieszanka duchowości, dzikiej przyrody i ukrytych skarbów sprawia, że Reževići jest miejscem absolutnie unikalnym, przypominającym swoim charakterem niektóre zaciszne i zielone zakątki greckiej wyspy Zakynthos, z dala od głównych kurortów.
Wakacje w Reževići to propozycja dla bardzo konkretnego odbiorcy – osoby szukającej absolutnej ciszy, prywatności i luksusu w otoczeniu nieskażonej przyrody. Nie ma tu hoteli w tradycyjnym tego słowa znaczeniu. Baza noclegowa to niemal wyłącznie luksusowe, nowoczesne wille z prywatnymi basenami i apartamenty w kameralnych kompleksach, które wkomponowano w strome zbocza z panoramicznym widokiem na morze. Jest to jeden z najdroższych i najbardziej ekskluzywnych fragmentów czarnogórskiego wybrzeża, często wybierany przez zamożnych turystów, którzy pragną uciec od zgiełku i tłumów. Życie toczy się tu w rytmie slow, a główne atrakcje to poranna kawa na tarasie z widokiem na Adriatyk, trekking do ukrytej plaży i wieczorna kolacja przygotowana z lokalnych produktów. To idealne miejsce na "naładowanie baterii" i cyfrowy detoks.
Aktywności w Reževići koncentrują się wokół natury, relaksu i kontemplacji. To miejsce, gdzie największą atrakcją jest brak zorganizowanych atrakcji.
Dla szukających relaksu: To definicja tego miejsca. Cisza przerywana jedynie przez dźwięki natury, piękne widoki, możliwość spędzenia całego dnia na niemal prywatnej plaży (poza szczytem sezonu) lub przy własnym basenie – wszystko to tworzy idealne warunki do głębokiego odpoczynku i regeneracji.
Dla miłośników luksusu: Wynajęcie nowoczesnej, w pełni wyposażonej willi z panoramicznym widokiem na morze w Reževići to jedno z najbardziej luksusowych doświadczeń, jakie oferuje Czarnogóra. To propozycja dla tych, którzy cenią sobie prywatność i najwyższy standard, z dala od hotelowego zgiełku.
Dla nowożeńców: Romantyczna, odosobniona atmosfera, spektakularne zachody słońca i możliwość spędzania czasu tylko we dwoje na jednej z najpiękniejszych plaż Adriatyku czynią z Reževići wymarzone miejsce na podróż poślubną lub romantyczny wyjazd.
Dla przyrodników: Piesza wędrówka "Szlakiem Zdrowia" wzdłuż wybrzeża to obowiązkowy punkt programu. Ścieżka oferuje niesamowite widoki i pozwala z bliska przyjrzeć się bogatej, śródziemnomorskiej florze. Krystalicznie czysta woda w zatokach zachęca do snorkelingu.
Porównywanie Reževići do typowych kurortów mija się z celem. Jest to raczej enklawa, którą można zestawiać z innymi zacisznymi i ekskluzywnymi zakątkami Morza Śródziemnego. Na tle Bałkanów, jego charakter można porównać do niektórych, trudno dostępnych zatok na południowym wybrzeżu chorwackiej wyspy Hvar lub do najbardziej odizolowanych fragmentów półwyspu Pelješac. Wyróżnia go jednak bliskość tak ważnego obiektu sakralnego, jakim jest monastyr, co dodaje miejscu duchowego wymiaru.
W szerszym kontekście, Reževići to czarnogórska odpowiedź na takie miejsca jak niektóre zaciszne wioski na greckiej Krecie czy w hiszpańskiej Andaluzji, gdzie luksus polega na autentyczności, spokoju i bliskości natury. W przeciwieństwie do wielu podobnych miejsc, Reževići wciąż pozostaje stosunkowo mało znane, co jest jego największą zaletą. To zupełnie inne doświadczenie niż na przykład pobyt na spokojnej, ale w pełni zorganizowanej turystycznie wyspie Mljet, która oferuje park narodowy i jeziora.
| Cecha | Reževići (Czarnogóra) | Półwysep Luštica (Czarnogóra) | Wyspa Vis (Chorwacja) |
|---|---|---|---|
| Typ krajobrazu/zabytku | Klify, ukryte plaże, historyczny monastyr. | Surowy, skalisty półwysep z gajami oliwnymi, ufortyfikowanymi wioskami i Błękitną Jaskinią. | Odległa wyspa z pięknymi plażami (Stiniva), winnicami i historią związaną z bazą wojskową. |
| Główne aktywności | Relaks, plażowanie (Drobni Pijesak), trekking, zwiedzanie monastyru. | Eksploracja dzikich plaż, jazda na rowerze, degustacja oliwy, wycieczki łodzią. | Odkrywanie ukrytych zatok, degustacja wina, zwiedzanie historycznych miasteczek (Vis, Komiža). |
| Infrastruktura turystyczna | Bardzo ograniczona – głównie luksusowe wille i apartamenty. Brak hoteli i sklepów. | Rozwijająca się, z kilkoma luksusowymi resortami i dużą ilością kwater prywatnych. Wiele dzikich obszarów. | Dobrze rozwinięta, ale wciąż zachowująca autentyczny, kameralny charakter. |
| Dostępność i trudność | Umiarkowana. Dostęp do plaż wymaga wysiłku (stroma droga, schody). | Umiarkowana. Wąskie drogi, wiele miejsc dostępnych tylko łodzią lub pieszo. | Ograniczona. Wymaga podróży promem (ok. 2.5h ze Splitu). |
| Koszty (wstęp, noclegi) | Noclegi bardzo drogie (wille). Plażowanie bezpłatne (płatny parking). | Zróżnicowane, od tanich apartamentów po luksusowe hotele. | Umiarkowane do wysokich. Drożej niż na lądzie. |
Reževići, ze względu na swój charakter, jest raczej celem wycieczek niż ich punktem startowym. Turyści stacjonujący w pobliskich kurortach, takich jak Petrovac czy Budva, często wybierają się tu na kilkugodzinny wypad, by zwiedzić monastyr i odpocząć na jednej z najpiękniejszych plaż w regionie.
Zorganizowane wycieczki rzadko obejmują sam monastyr, ale wiele rejsów wycieczkowych z Budvy czy Petrovaca ma w swoim programie postój na kąpiel w zatoce przy plaży Drobni Pijesak, co jest świetną okazją, by zobaczyć to miejsce z perspektywy morza.
To najpopularniejszy sposób na odkrywanie Reževići. Najlepiej wybrać się tu z jednego z sąsiednich miast. Z urokliwego Petrovaca można tu dotrzeć malowniczym szlakiem pieszym, co samo w sobie jest wielką atrakcją. To idealna propozycja na aktywny dzień, łączący trekking ze zwiedzaniem i plażowaniem. Równie łatwo można tu dojechać autobusem lub skuterem z pobliskiego Sveti Stefan, by uciec od tłumów i cieszyć się bardziej naturalnym otoczeniem.
Przez Reževići przebiega jeden z najpiękniejszych szlaków pieszych na czarnogórskim wybrzeżu.
Dostęp do tej rajskiej plaży jest ograniczony, co jest jej wadą i zaletą jednocześnie. Najprościej dopłynąć tu łodzią z Petrovaca. Jeśli jedziesz samochodem, musisz zjechać z Magistrali Adriatyckiej w bardzo stromą i wąską drogę, która kończy się małym, płatnym parkingiem. Z parkingu na plażę prowadzi jeszcze kilkadziesiąt schodów. Wysiłek jest jednak w pełni wynagradzany przez widoki.
(orientacyjny czas: 3-4 godziny)
(orientacyjny czas: 6-8 godzin)
Reževići cieszy się typowym klimatem śródziemnomorskim, identycznym jak w sąsiednich kurortach. Oznacza to długie, gorące i słoneczne lata oraz łagodne, ale bardziej deszczowe zimy. Mikroklimat tego miejsca, dzięki bujnej roślinności i bliskości morza, jest wyjątkowo przyjemny.
Aby w pełni docenić urok i spokój tego miejsca, najlepiej unikać szczytu sezonu wakacyjnego.
Dla miłośników spokoju i przyrody: Zdecydowanie maj, czerwiec i wrzesień. Pogoda jest wtedy idealna, a na szlakach i plażach jest znacznie mniej ludzi. Można wtedy poczuć prawdziwą, magiczną atmosferę tego miejsca.
Dla plażowiczów: Okres od czerwca do września gwarantuje najcieplejszą wodę i najlepsze warunki do opalania. Trzeba się jednak liczyć z tym, że na plaży Drobni Pijesak w lipcu i sierpniu może być tłoczno.
Najlepszą bazą wypadową do zwiedzania Reževići są sąsiednie miejscowości: Petrovac (4 km na południe) lub Sveti Stefan/Budva (5-10 km na północ). Dojazd do tych miast jest bardzo prosty.
Najbliższe lotniska to Tivat (TIV) i Podgorica (TGD), oba oddalone o około 40-50 km. Z lotnisk należy dojechać autobusem lub taksówką do Petrovaca lub Budvy.
Wszystkie autobusy kursujące Magistralą Adriatycką zatrzymują się w Petrovacu i Budvie.
Dojazd samochodem jest wygodny, ale parking w okolicy monastyru i plaży Drobni Pijesak jest bardzo ograniczony i płatny.
Dotarcie do serca Reževići z sąsiednich miast jest możliwe na kilka sposobów.
Wzdłuż Magistrali Adriatyckiej bardzo często kursują autobusy na trasie Budva-Bar. Można wsiąść do dowolnego z nich i poprosić kierowcę o zatrzymanie się na przystanku "Manastir Reževići". Z przystanku do monastyru jest kilkaset metrów spacerem w dół, w stronę morza.
Krótki kurs taksówką z Petrovaca do monastyru to koszt około 5-7 EUR.
Najpiękniejszą opcją jest wędrówka "Szlakiem Zdrowia" z Petrovaca. To niezapomniane doświadczenie dla miłośników aktywności na świeżym powietrzu.
Z Petrovaca lub Budvy można kontynuować podróż w dowolnym kierunku, korzystając z rozbudowanej siatki połączeń autobusowych.
Z dworców w Budvie i Petrovacu odjeżdżają autobusy do wszystkich większych miast w Czarnogórze i krajach sąsiednich.
Niezależnie od tego, czy planujesz przejść cały "Szlak Zdrowia", czy tylko zwiedzić monastyr i zejść na plażę, solidne i wygodne buty to podstawa. Ścieżki i schody bywają strome i nierówne, a poruszanie się w klapkach może być niebezpieczne i niewygodne. Dobre obuwie pozwoli w pełni cieszyć się pięknem tego miejsca.
Reževići to przede wszystkim dwa magiczne miejsca, które stanowią o jego wyjątkowości i przyciągają podróżników szukających czegoś więcej niż tylko zwykły kurort.
Monastyr Reževići – Historyczne i duchowe serce regionu. Ten średniowieczny kompleks klasztorny, malowniczo położony na wzgórzu z widokiem na morze, jest oazą ciszy i spokoju. Składa się z dwóch kamiennych cerkwi, wieży obronnej i budynków mieszkalnych dla mnichów. Można tu podziwiać pozostałości starych fresków, cenne ikony i poczuć atmosferę miejsca, które od wieków było świadkiem burzliwej historii Bałkanów.
Plaża Drobni Pijesak – Prawdziwa perła w koronie Riwiery Budvańskiej. Niewielka zatoka z turkusową wodą, pokryta mieszanką złotego piasku i białych otoczaków, otoczona bujną, zieloną roślinnością. Plaża słynie z niezwykłej czystości wody i kameralnej atmosfery. Na miejscu działa mała restauracja serwująca świeże ryby. To idealne miejsce na ucieczkę od tłumów.
Plaża Perazića Do – Sąsiednia zatoka, położona bliżej Petrovaca. Jest większa od Drobni Pijesak, a jej charakterystycznym elementem jest górujący nad nią szkielet nieukończonego hotelu, który nadaje jej nieco surrealistyczny klimat. To ciekawe miejsce dla fotografów i miłośników nietypowych krajobrazów.
Reževići, jako oaza spokoju i natury, może być porównywane z innymi, mniej komercyjnymi zakątkami wybrzeża Adriatyku. Wyróżnia je jednak unikalne połączenie dzikiej przyrody z tak ważnym obiektem historycznym i duchowym, jakim jest wiekowy monastyr. To nadaje mu głębi, której brakuje wielu innym, choć równie pięknym, zacisznym miejscom, takim jak niektóre zatoki na zielonej i spokojnej wyspie Korčula.
| Cecha | Reževići | Zatoka Porto Palermo (Albania) | Wyspa Mljet (Chorwacja) |
|---|---|---|---|
| Skala / Rozmiar | Niewielki, zwarty obszar obejmujący monastyr i kilka zatok. | Duża, głęboka zatoka z małym półwyspem, na którym wznosi się potężna twierdza Ali Paszy. | Duża, w większości zalesiona wyspa z parkiem narodowym i dwoma słonymi jeziorami. |
| Unikalność | Połączenie czynnego, średniowiecznego monastyru z rajską, ukrytą plażą. | Monumentalna, doskonale zachowana twierdza na półwyspie i baza okrętów podwodnych. | Obecność słonych jezior wewnątrz wyspy, z wysepką i klasztorem na jednym z nich. |
| Dostępność | Umiarkowana. Dostęp do plaż wymaga wysiłku lub podróży łodzią. | Łatwy dostęp drogowy do twierdzy i plaż w zatoce. | Ograniczona. Wymaga podróży promem lub katamaranem. |
| Infrastruktura | Bardzo ograniczona, skupiona na luksusowych willach. | Minimalna, kilka prostych restauracji i kempingów. Bardzo dzika. | Dobrze rozwinięta, ale nienachalna. Wiele małych miejscowości i kwater prywatnych. |
Połączenie pięknej, naturalnej scenerii z ważnym miejscem kultu religijnego to motyw znany na całym świecie. Reževići wpisuje się w ten trend, oferując jednak typowo bałkańską, prawosławną duchowość w śródziemnomorskim otoczeniu.
| Cecha | Reževići | Meteory (Grecja) | Sintra (Portugalia) |
|---|---|---|---|
| Znaczenie (UNESCO etc.) | Ważny zabytek narodowy. | Obiekt z listy UNESCO, jeden z najważniejszych kompleksów klasztornych na świecie. | Krajobraz kulturowy z listy UNESCO, z licznymi pałacami i zamkami. |
| Krajobraz / Otoczenie | Nadmorskie klify, gaje oliwne, ukryte plaże. | Spektakularne, pionowe skały z "zawieszonymi w powietrzu" monastyrami. | Gęste, magiczne lasy na wzgórzach, z ukrytymi w nich pałacami i willami. |
| Doświadczenie turystyczne | Kameralne, kontemplacyjne, skupione na relaksie i kontakcie z naturą. | Mistyczne, duchowe, ale również bardzo turystyczne i zatłoczone. | Bajkowe, romantyczne, ale wymagające dużo chodzenia i zwiedzania. |
| Poziom "dzikości"/zachowania | W dużej mierze zachowany naturalny, dziki charakter wybrzeża. | Niezwykła formacja geologiczna, ale otoczenie jest w pełni zagospodarowane turystycznie. | Uporządkowany park kulturowy, natura jest pielęgnowana i kontrolowana. |
Reževići to miejsce dla wybranych – nie ze względu na cenę, choć noclegi są tu drogie, ale ze względu na specyficzny rodzaj wrażliwości. To propozycja dla podróżników, którzy potrafią docenić ciszę, piękno surowej natury i duchową atmosferę historycznego miejsca. Jeśli szukasz rozrywki, tłumów i zorganizowanych atrakcji, będziesz rozczarowany. Jeśli jednak marzysz o tym, by znaleźć plażę, na której będziesz prawie sam, by posłuchać bicia dzwonów starego klasztoru i poczuć prawdziwy, niespieszny rytm Adriatyku – Reževići będzie dla Ciebie rajem na ziemi.
Podsumowując: Wizyta w Reževići to obowiązkowy punkt programu dla każdego, kto chce poznać prawdziwe, niekomercyjne piękno czarnogórskiego wybrzeża. To idealny cel na jednodniową wycieczkę z Petrovaca lub Budvy, która pozwoli naładować baterie i zobaczyć zupełnie inne oblicze riwiery. Dla tych zaś, którzy mogą sobie pozwolić na dłuższy pobyt w jednej z tutejszych willi, będzie to doświadczenie luksusu w jego najprawdziwszej formie – luksusu spokoju, przestrzeni i autentyczności.
Na tle innych bałkańskich skarbów, Reževići jest jak rzadki, ręcznie pisany manuskrypt, podczas gdy inne miejsca są jak popularne bestsellery. Nie każdy po niego sięgnie, ale ci, którzy to zrobią, odkryją w nim mądrość i piękno, które pozostaną z nimi na długo. To doświadczenie zupełnie inne niż zwiedzanie wielkich, zorganizowanych kompleksów, takich jak wpisany na listę UNESCO Park Archeologiczny Butrint w Albanii, który, choć fascynujący, ma charakter wielkiego, międzynarodowego muzeum na świeżym powietrzu. Reževići pozostaje miejscem żywym, cichym i prawdziwym.